Chế độ dinh dưỡng phù hợp giúp góp phần kiểm soát bệnh tiểu đường tốt hơn.
Trung bình, chỉ số đường huyết (GI) của cơm trắng có thể dao động từ mức 60 đến mức 80 và thường ở mức 73 (tùy thuộc vào từng loại gạo, cách ngâm và nấu). Cơm trắng được xếp vào loại thực phẩm có GI cao. Tải lượng đường huyết (GL) của gạo trắng 100g bằng 56.
Vì thế, việc ăn nhiều cơm được chế biến từ gạo trắng có thể làm cho lượng đường trong máu tăng cao, khiến nhiều người mắc bệnh tiểu đường càng thêm quan tâm tiểu đường nên ăn gì thay cơm hay nên ăn như thế nào.
Gạo trắng còn ít chất xơ, vitamin và khoáng chất do quá trình chế biến đã làm mất đi lớp vỏ cám bên ngoài, phần hạt gạo bên trong chứa nhiều tinh bột.
Ngoài ra, cơm trắng có thể khiến người ăn cảm thấy no và khỏe nhanh chóng. Tuy nhiên, nếu ăn một lượng lớn cơm trắng thì người ăn cũng dễ bị mệt nhanh do lượng calo bên trong gạo trắng là calo rỗng. Việc đường huyết tăng và giảm một cách đột ngột làm cho người ăn dễ có cảm giác mau no nhưng cũng sẽ mau đói ngay, đồng thời việc đường huyết dao động biên độ lớn cũng làm tăng nguy cơ đề kháng insulin trong cơ thể.
Xem thêm: 5 Lợi Ích Khi Sử Dụng Máy Đo Đường Huyết Tại Nhà
Có thể nói, cơm trắng là một loại thực phẩm không tốt cho người bệnh tiểu đường nếu ăn vượt mức cho phép. Vậy người bị bệnh tiểu đường ăn gì thay cơm? Nhìn chung, người bệnh nên ưu tiên các loại thực phẩm có chỉ số đường huyết và tải lượng đường huyết thấp dưới 55,0 để đảm bảo duy trì đường huyết ổn định. Một số loại thực phẩm mà người bệnh tiểu đường có thể tham khảo lựa chọn gồm có:
Hiệp hội Tiểu đường Hoa Kỳ (ADA) khuyến cáo người mắc bệnh tiểu đường nên lựa chọn yến mạch để thay thế cơm trắng trong các bữa ăn hằng ngày. Thành phần yến mạch có chứa beta-glucan (ß-glucan), một loại chất xơ hòa tan có tác dụng chậm làm trống dạ dày, liên kết với đường và cholesterol, từ đó làm chậm hấp thu đường vào máu giúp đường huyết không tăng cao đột ngột khi ăn cũng như giảm hấp thu lượng cholesterol là chất béo xấu. Do yến mạch được tiêu hóa và chuyển hóa chậm hơn nên khi ăn yến mạch, lượng đường trong máu tăng thấp hơn.
Các loại đậu là lựa chọn phù hợp đối với người mắc bệnh tiểu đường. Các loại đậu chứa nhiều chất xơ, vitamin và khoáng chất như magie và kali. Đậu ngoài có chứa carbohydrate, còn cung cấp hàm lượng đạm thực vật như ½ cốc đậu cũng cung cấp lượng protein tương đương với gần 30 gram thịt/cá/tôm/cua/các loại khác.
Hạt diêm mạch
Hạt diêm mạch có chỉ số đường huyết là 53, nằm ở mức trung bình giữa chỉ số đường huyết “cao” và “thấp”. Tuy nhiên, nhìn chung thì chỉ số đường huyết của hạt diêm mạch vẫn thấp hơn so với cơm trắng nếu bạn chưa biết bị tiểu đường nên ăn gì thay cơm thì có thể cân nhắc lựa chọn hạt diêm mạch trong bữa ăn của mình.
Các loại rau
Một số loại rau cũng rất tốt đối với người mắc bệnh tiểu đường, chẳng hạn như:
5. Khoai củ
Khoai lang chứa nhiều vitamin A, vitamin C và chất xơ, có thể giúp thay cho cơm nếu người bệnh đang quan tâm bị tiểu đường nên ăn gì thay cơm. Thay cho khoai lang, người bệnh tiểu đường cũng có thể ăn khoai tây ở một lượng vừa phải.
Bên cạnh đó, cà rốt cũng là một loại củ đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị bệnh tiểu đường. Chất xơ trong cà rốt giúp người bệnh cảm thấy no lâu hơn và làm chậm quá trình chuyển hóa đường trong máu tốt hơn.
Hoặc củ su su với chỉ số đường huyết 50 cũng sẽ là một lựa chọn tốt để thay thế cho cơm trong trường hợp người bị bệnh tiểu đường không biết tiểu đường nên ăn gì thay cơm.
Gạo lứt nâu
Gạo lứt chính là đáp án phù hợp với những ai đang thắc mắc xem người bị bệnh tiểu đường nên ăn gì thay cơm. Gạo lứt có chứa chất xơ, chất chống oxy hóa, vitamin và khoáng chất có thể giúp hỗ trợ kiểm soát lượng đường trong máu, từ đó giúp kiểm soát bệnh tiểu đường tốt hơn. Chỉ số đường huyết của gạo lứt ở khoảng 50, thấp hơn so với gạo trắng nên đây sẽ là một lựa chọn thay thế gạo trắng đáng để cân nhắc.
Hạt chia, hạt lanh
Thành phần của hạt chia có nhiều chất xơ. Các nghiên cứu cho thấy chất xơ có thể giúp giảm tình trạng kháng insulin. Không chỉ vậy, hạt chia còn là một loại hạt tốt cho người bệnh tiểu đường bởi hạt chia có chỉ số đường huyết là 30, có khả năng giúp cải thiện lượng đường trong máu, giảm nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa và tiểu đường tuýp 2.
Ngoài hạt chia thì còn có hạt lanh cũng rất tốt cho người mắc bệnh tiểu đường. Hạt lanh rất giàu chất xơ hòa tan, axit béo omega 3 và omega 6, protein và lignan. Không chỉ vậy, hạt lanh còn có chỉ số đường huyết thấp (35), tránh tình trạng làm cho lượng đường trong cơ thể tăng đột ngột.
Ngũ cốc nguyên hạt rất giàu vitamin và khoáng chất như magie, vitamin B, crom, sắt và folate. Ngoài ra, ngũ cốc nguyên hạt cũng là một nguồn cung cấp chất xơ tuyệt vời tốt cho người mắc bệnh tiểu đường.
Khi chọn các thực phẩm làm từ ngũ cốc nguyên hạt như nui, mì, bún, bánh mì,… người bệnh nên chú ý đọc kỹ thành phần xem bao nhiêu % trong thực phẩm từ ngũ cốc nguyên hạt, từ đó có thể chọn được thực phẩm tốt nhất với tình trạng sức khỏe của mình.
Củ nưa được biết đến với công dụng làm chậm quá trình khuếch tán glucose trong đường ruột, giúp hỗ trợ giảm cân, giảm lượng đường trong máu. Hầu hết các loại thực phẩm làm từ củ nưa đều có chỉ số đường huyết bằng 0 nên rất tốt cho người mắc bệnh tiểu đường.
Bắp có chỉ số đường huyết thấp (52) và là nguồn cung cấp chất xơ tốt. Kết hợp bắp với các thực phẩm giàu chất xơ, protein và chất béo giúp hỗ trợ kiểm soát lượng đường trong máu.
Người mắc bệnh tiểu đường thường quan tâm xem tiểu đường nên ăn gì thay cơm bởi cơm có chỉ số đường huyết cao nên được biết đến là một loại thực phẩm không tốt với người bệnh tiểu đường.
Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc người bệnh tiểu đường hoàn toàn không thể ăn cơm. Khi ăn cơm, người bệnh tiểu đường cần lưu ý một số nguyên tắc như:
Lượng cơm trong mỗi bữa ăn: Người bệnh tiểu đường có thể ăn cơm nhưng trong mỗi khẩu phần ăn, cần lưu ý tuân theo nguyên tắc ½ khẩu phần ăn là chất xơ (rau và quả ít ngọt), ¼ khẩu phần ăn là protein và ¼ khẩu phần ăn là tinh bột.
Phương pháp nấu ăn: Phương pháp nấu cơm trắng cũng có thể ảnh hưởng đến lượng carbohydrate mà cơ thể hấp thụ. Từ đó có thể thay đổi phản ứng của lượng đường trong máu đối với gạo. Gạo có chứa một lượng tinh bột kháng tự nhiên không được tiêu hóa và hấp thụ ở ruột non. Gạo nấu chín thành cơm nhưng để nguội và để lạnh trước khi sử dụng, chẳng hạn như cơm để nguội dùng làm cơm chiên có chứa hàm lượng tinh bột kháng tự nhiên cao hơn gạo mới nấu. Điều này giúp làm giảm chỉ số đường huyết trong cơm do tinh bột kháng tự nhiên khi vào cơ thể không chuyển hóa thành glucose.
Kết hợp với các loại thực phẩm khác: Thay vì loại bỏ cơm ra khỏi thực đơn hằng ngày, người bệnh tiểu đường có thể cân nhắc kết hợp cơm với các loại thực phẩm giàu chất xơ (rau, khoai, đậu, củ, quả,…).
Đồng thời không kém phần quan trọng khi lựa chọn các thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp thay thế cơm trắng trong bữa ăn, người bệnh cũng cần lưu ý khẩu phần thức ăn, đảm bảo cân bằng nhóm tinh bột đường, đạm, béo; vì khi ăn lượng tinh bột từ những thực phẩm trên thay thế cơm nhưng lượng nhiều vẫn dẫn đến tình trạng rối loạn đường huyết/đường huyết tăng cao. Do đó, người bệnh nên đến cơ sở y tế để được bác sĩ dinh dưỡng, cử nhân dinh dưỡng hướng dẫn khẩu phần ăn phù hợp nhằm mục đích kiểm soát điều trị bệnh tốt hơn.
Xem thêm: Nên Đo Đường Huyết Vào Lúc Nào Là Tốt Nhất?
1. Cơm trắng có ảnh hưởng thế nào đến đường huyết của người bị tiểu đường?
Cơm trắng có chỉ số đường huyết (GI) cao, thường ở mức 73. Việc ăn nhiều cơm trắng có thể làm tăng lượng đường trong máu nhanh chóng, khiến người bị tiểu đường khó kiểm soát đường huyết hơn.
2. Tại sao người bệnh tiểu đường nên hạn chế ăn cơm trắng?
Cơm trắng chứa ít chất xơ và nhiều tinh bột, dẫn đến tăng đường huyết nhanh chóng sau khi ăn. Điều này gây ra dao động lớn trong đường huyết, làm tăng nguy cơ đề kháng insulin và các biến chứng khác.
3. Những loại thực phẩm nào có thể thay thế cơm trắng cho người bị tiểu đường?
Các loại thực phẩm thay thế cơm trắng bao gồm yến mạch, các loại đậu, hạt diêm mạch, các loại rau, khoai củ, gạo lứt nâu, hạt chia, hạt lanh, thực phẩm làm từ ngũ cốc nguyên hạt, mì nưa, bún nưa, phở và bắp ngọt.
4. Làm thế nào để ăn cơm trắng mà vẫn đảm bảo ổn định đường huyết?
Người bệnh tiểu đường nên ăn cơm với lượng vừa phải, kết hợp với các loại thực phẩm giàu chất xơ và protein. Nấu cơm theo cách để nguội và làm lạnh trước khi ăn cũng giúp giảm chỉ số đường huyết.
5. Cần lưu ý gì khi lựa chọn thực phẩm thay thế cơm trắng?
Người bệnh cần chọn các thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp, đảm bảo khẩu phần ăn cân bằng giữa các nhóm chất. Tốt nhất, nên tư vấn với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có kế hoạch ăn uống phù hợp.
Hy vọng bài viết này giúp bạn lựa chọn thực phẩm thay thế cơm trắng để kiểm soát đường huyết hiệu quả. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để được tư vấn chi tiết.
******************************
Máy Đo Đường Huyết - Giải Pháp Tối Ưu Cho Sức Khỏe
Công ty TNHH Thiết Bị Y Tế Vĩnh Phúc tự hào giới thiệu dòng sản phẩm máy đo đường huyết cao cấp, giúp bạn dễ dàng kiểm soát lượng đường trong máu một cách chính xác và nhanh chóng. Sản phẩm của chúng tôi không chỉ mang lại sự tiện lợi mà còn đảm bảo an toàn tuyệt đối cho sức khỏe người dùng.
Hãy đến với Thiết Bị Y Tế Vĩnh Phúc để trải nghiệm sản phẩm máy đo đường huyết chất lượng hàng đầu và bảo vệ sức khỏe của bạn ngay hôm nay!
